Home
Observatie- en uitzichtpunten
Recreatie mogelijkheden
Bellevue
Fauna
Flora
Bijzondere waarnemingen
Ligging en geografie
Links
Contact
Fochtelooerveen
Bijzondere waarnemingen
Een bijzondere waarneming kan uiteraard van alles zijn. Wat voor mij bijzonder is wil niet zeggen dat dat voor anderen ook zo is.


Addervrouwtje versus Blauwborstjes
Een Adder heeft meerdere dieren op het menu staan. Zo ook vogeltjes.
Dat een Adder een prooi naar binnen werkt (zo gaat dat) is uniek om waar te nemen. 
Afgaand op het enorme kabaal langs het veen wandelpad meende ik dat een paartje Blauwborstjes een echtelijke twist had. Maar bij het benaderen bleken ze steeds een graspol in te duiken en boos te zijn, zover je dat kunt zien bij een vogeltje natuurlijk ...
Ze pikten met enige voorzichtigheid doch doelgericht in de pol. Ineens schoot een slang met z'n kop eruit en was gepiep te horen vanuit de pol.
Blauwborstje boven de kop van de Adder
Hier zit het mannetje van het Blauwborstje vlak boven de kop van de Adder, erg moeilijk te zien. 
Een vogellengte onder hem in het donkere gat.

Het spektakel ging voort, de Adder had nog niets in de bek en het stelletje bleef erop duiken. Overigens was de Adder nog niet duidelijk te zien tussen de Pijpenstrosprieten. Het Blauwborstje hangt hier een moment boven de Adder in de pol.
Op de foto zowel het mannetje als het vrouwtje te zien.
Adder in nest_Blauwborstjes beiden te zien

Uiteindelijk zag ik de Adder, die een jong in de bek had, uit de pol glijden.
Het mannetje Blauwborstje was inmiddels vertrokken, het vrouwtje bleef wanhopig pogingen doen om de Adder aan te vallen. Voordeel hierbij was dat de Adder wel de bek vol had ...
Hier vliegt ze terug na de zoveelste aanval.
 
Vrouwtje Blauwborstje lijkt het op te geven

Uiteindelijk zakte de Adder diep weg tussen de graspollen in het Veenmos. 
Hier vliegt het Blauwborstje weer naar het Addervrouwtje om opnieuw wanhopig een poging te doen om de slang te verjagen.

 
Blauwborstje vs Adder

Wanhoop_Adder met jong Blauwborstje Ik heb nog wel een lange tijd daar gestaan. Het vrouwtje van het Blauwborstje werd steeds rustiger en de Adder was al tijden uit het zicht verdwenen.

De Adder zat dus bij mijn aankomst al in de pol waar het nestje zat.
Dit was een hele bijzondere, wrede maar unieke 17 minuten durende waarneming die ik niet snel zal vergeten!

Aangezien mijn passie bij macrofotografie ligt, heb ik een camera met macrolens altijd om mijn nek hangen. Daarnaast heb ik een camera die aan minder eisen hoeft te voldoen voor bijvoorbeeld een vogel die wat verder weg zit. Deze camera is beperkt handmatig in te stellen. Een probleem dus. Wat had ik graag een telelens op dat moment! Hoe dan ook, het behelpen met de macrolens ging redelijk.






Twee weken na deze gebeurtenis was er nog één jong over. Deze zat met z'n moeder op hooguit twee meter van het oorspronkelijke nest.
Blauwborstje_juveniel


Regelmatig heb ik te maken met mensen die de regels niet respecteren en daar ik ze zelf niet zal overschrijden (zelfs niet voor dé foto), bleef ik zoals gebruikelijk op het pad. Trouwens, ook de beste oplossing met het verraderlijke veen. 



Grote mierwesp_Multilla europaea
In een flits nam ik een vreemd beestje waar, geen kever, geen mier, maar wat was het dan wel? Het beestje was erg snel, gelukkig kon ik nog net een foto maken om thuis voor mezelf te determineren.
Het bleek inderdaad een vreemd beestje, de Grote mierwesp, de Multilla europaea, te zijn! Bijzonder? Ja, erg bijzonder!
Zoals bij de meeste mierwespen is het mannetje gevleugeld en het vrouwtje vleugelloos. Het middenstuk is roodbruin, de rest zwart met achterop het lijf twee witte banden.
Ze komen voor in zeer uiteenlopende biotopen.
In Nederland is deze zeer zeldzaam en zijn er sinds 1980 maar een tiental waarnemingen gedaan.
De mannetjes worden zelden gezien, het vrouwtje bezoekt hommelnesten voor de voortplanting, het zijn parasitaire larven die leven van de hommellarven.
Wordt de Grote mierwesp verstoord, maakt deze snelle pompbewegingen waardoor tjirptonen ontstaan die de vijand zullen waarschuwen.
De steek kan zeer pijnlijk zijn van deze mierwesp.


Stinkdier
Sinds 2009 zijn er Stinkdieren waargenomen in het Fochtelooërveen. U begrijpt dat het geen natuurlijk gezicht is om een Stinkdier rond te zien scharrelen! Een Stinkdier hoort niet thuis in Nederland en is of ontsnapt of uitgezet. Wel is duidelijk dat er in 2009 ook jonge Stinkdieren aanwezig waren.
Als verkeersslachtoffers zijn ook meldingen geweest uit de omgeving. Menig bezoeker heeft een exemplaar zien lopen. Meestal langs de doorgaande weg.
Een Stinkdier in het veen, vreemd ...
Stinkdier Stinkdier


Addervrouwtje verorbert Levendbarende hagedis
Van de volgende waarneming ben ik vrij zeker dat het niet dagelijks gezien wordt.
De maaltijd van een Adder bestaat uit knaagdiertjes, amfibieën, soms ook wel vogeltjes en andere reptielen waaronder ook de Levendbarende hagedis.
Bij deze waarneming eet een vrouwtje Adder een Levendbarende hagedis. Wat doe je dan, de Adder staat op de zogenaamde Rode lijst, de Levendbarende hagedis (nog) niet, maar gaat sterk achteruit. Dat wil zeggen dat ze  bedreigd worden in hun voortbestaan en speciale bescherming genieten. 
Een Rode lijst soort die een sterk achteruitgaande soort op het menu heeft is twijfelachtig. Wat doe je? Respecteren (en een foto maken ...)!
Adder eet Levendbarende hagedis



Rietvink in de sneeuw 
De Rietvink, een nachtvlinder die veel voorkomt in het Fochtelooërveen. De rups drinkt van dauwdruppeltjes en wordt daarom ook wel Drinker genoemd.
Deze soort komt de winter door als jonge rups. 
Deze rups, al aardig volgroeid, kwam eind januari uit een hele dikke laag sneeuw tevoorschijn, misschien gewoon zin in het voorjaar?
Rietvink in de sneeuw



Sterrenschot of Heksensnot, zo worden de eileiders en de bijna volgroeide eitjes genoemd van een kikker. In het voorjaar kan dit weleens gevonden worden.Vaak gaat het dan om uitgespuugd Sterrenschot wat een reiger of bijvoorbeeld bunzing niet smakelijk vond. Het zijn dus de onverteerde eileiders en de bijna uitontwikkelde eitjes van een kikker. De kikker draagt dit bij zich en zet de eitjes vrijwel meteen na de winterslaap af (tenminste de vroege soorten). Zodra het in het water terecht komt zwelt het eikapsel op en dat is de ons bekende dril. Bij het verorberen van een kikker zal een reiger last krijgen hiervan, want zodra het in aanraking komt met vocht zwelt het ook in het lijf van de reiger op en dat wordt uitgebraakt.

Sterrenschot of Heksensnot
Sterrenschot of Heksensnot
Een Klapekster spietst een kikker op een doorn of takje, maar ook de Klapekster laat dit "goedje" liever achter. Dus wat achterblijft op de tak is Sterrenschot, ook wel Heksensnot genoemd. Bij het inwinnen van informatie hierover blijkt dat het niet vaak op deze manier gevonden wordt.


Het Veenhooibeestje, een zeldzaam vlindertje, komt in Friesland alleen nog voor in het Fochtelooërveen. Jaarlijks worden de tellingen gedaan om de stand vast te stellen; achteruit- of vooruitgang.
Het Veenhooibeestje neem toe in het veen, dat is een uitzondering met vele andere vlindersoorten!
Het Veenhooibeestje vliegt in een enkele generatie per jaar, vroeg in de zomer. In 2008 kwam hij, geheel tegen de "regels" in, op 7 oktober tevoorschijn, twee exemplaren maar liefst! In Europa is niet eerder een tweede generatie waargenomen. Er zijn een boel experts op vlindergebied, maar deze waarneming blijft voor velen gissen. Is het een tweede generatie of waren het twee uitzonderlijk late vliegers? Niemand zal het ooit weten ...
Oktober Veenhooibeestje
Het Veenhooibeestje gebruikt voornamelijk Dopheide als nectarplant. In oktober is die niet meer aanwezig en werd het beestje genoodzaakt om de late Struikheide te gebruiken. De foto moest snel gemaakt worden als bewijs en geeft ook de tijd van het jaar aan, de Struikheide bloeit laat in het jaar.
Voor meer informatie over het VHBje kunt U bij de dagvlinders terecht.

De Gelobde maanvaren is een zeldzame soort in de duinen, maar een zeer zeldzame soort in het binnenland. In het Fochtelooërveen staan ook enkele exemplaren van dit hele kleintje plantje. Voor meer informatie en foto's zie: Flora


Poging tot paring juffertjes
Misschien bij gebrek aan een soortgenoot, in ieder geval vrij vreemd om dit tegen te komen. Een poging tot paring van een mannetje van de Gewone pantserjuffer en een vrouwtje van de Koraaljuffer.
Misschien nog vreemder, een bijna paring tussen Koraaljuffers die verstoord werd door een Gewone pantserjuffer. En toch is dit niet de normale gang van zaken ook al heb ik het nu meerdere keren waargenomen!
Paring poging Gewone pantserjuffer vs Koraaljuffer  Gewone pantserjuffer vs Koraaljuffers
HomeObservatie- en uitzichtpuntenRecreatie mogelijkhedenBellevueFaunaFloraBijzondere waarnemingenLigging en geografieLinksContact